Vắn tắt về khái niệm blockchain
Blockchain đại khái là một phương thức mới trong công nghệ máy tính. Blockchain lưu trữ dữ liệu thành những “cục” hay “khối” (block) (hình dung như cục gạch) riêng lẻ, và nối kết thành chuỗi (chain) với nhau bằng những mã khoá thời gian. Cục trước nối với cục sau bằng mã khóa như vậy liên miên. Không thể xóa hay thay đổi nội dung một cục trong chuỗi này vì không thể mở cả chuỗi khoá chồng khoá. Từng tài khoản hay thiết bị là một cục trong chuỗi toàn cầu.
Cứ hình dung không có blockchain thì dữ liệu của chúng ta liên kết bằng những sợi dây lỏng lẻo, có thể thay đổi, có thể đảo ngược nếu làm đúng cách (vd. hack) hoặc làm chủ nguồn dữ liệu (vd. chính phủ can thiệp). Có thể liên tưởng một cách dè dặt: Phương thức của blockchain là một tổ hợp dây leo chằng chịt nối với nhau và không có chỗ nào là gốc cả, còn phương thức cũ là một cái cây chia ra thành những nhánh nhỏ.
TÓM LẠI, CÔNG NGHỆ BLOCKCHAIN LÀ PHƯƠNG THỨC TƯƠNG TÁC DỮ LIỆU KIỂU MỚI, KHÔNG THỂ THAY ĐỔI, KHÔNG THỂ ĐẢO NGƯỢC, KHÔNG THỂ ĐIỀU KHIỂN BỞI THẾ LỰC NÀO KỂ CẢ NGƯỜI TẠO RA NÓ.
Dịch blockchain sang tiếng Việt là gì? Thô thiển sẽ là “chuỗi khối”, tuy nhiên có vẻ hiện truyền thông nước nhà đang để nguyên. Trong bài này cũng sẽ giữ nguyên là blockchain.
Đặt vấn đề
Điều gì sẽ xảy ra nếu bạn không bao giờ phải gửi lại hóa đơn, nhưng vẫn được thanh toán ngay lập tức vào phút bạn hoàn thành công việc tiếp theo? Đó là lời hứa của việc sử dụng công nghệ blockchain trong ngành xây dựng.
Cho đến nay, blockchain chủ yếu được biết đến như là công nghệ cơ bản cho bitcoin và các loại tiền điện tử khác. Và đó là một trong những thách thức lớn nhất trong việc tìm hiểu kỹ công nghệ xây dựng này.
Các chuyên gia xây dựng nói rằng để thực sự thấy tiềm năng của blockchain trong lĩnh vực kinh doanh này, trước tiên bạn cần quên mọi thứ bạn đã nghe về bitcoin và tiền điện tử, bởi vì blockchain cơ bản hơn thế nhiều.
Trên thực tế, nó nhàm chán hơn rất nhiều, đó là điều khiến nó trở nên có tiềm năng mạnh mẽ cho việc xây dựng.
Vài điều nên biết
Ở nền tảng của nó, blockchain thực sự chỉ là việc ghi sổ kế toán tự động, với một sự thay đổi: Không chỉ loại bỏ các tài liệu vật lý, nó thực hiện đẩy giấy kỹ thuật số mà không cần bất kỳ sự tương tác nào của con người.
Điều đó có nghĩa là nếu bạn là một nhà thầu đang đổ 100 thước bê tông tại một công việc, đồng hồ đo trên xe tải của bạn có thể báo hiệu khi bạn đã hoàn thành nhiệm vụ đó, tạo hóa đơn cho công việc của bạn và kích hoạt khách hàng của bạn ngay lập tức gửi tiền vào tài khoản của bạn .
John Chappell, giám đốc phát triển kinh doanh năng lượng của BlockApps có trụ sở tại Brooklyn, phát triển các giải pháp blockchain cấp doanh nghiệp, cho biết: “Nó trở thành văn phòng hỗ trợ của bạn. “Nó biết những gì đã được thỏa thuận, nó khớp đơn đặt hàng với hành động đó và sau đó yêu cầu hệ thống tự động tạo một khoản thanh toán. Không ai trong kế toán phải phê duyệt bất cứ điều gì ”.
Hệ thống blockchain “biết” thực hiện khoản thanh toán đó vì nó lấy dữ liệu từ cái được gọi là sổ cái phân tán, một khía cạnh khác của công nghệ tương tự như kế toán sổ sách.
Nếu bạn là kiểu nhà thầu đã điều hành công việc kinh doanh của họ trong nhiều năm từ một bảng tính, đây sẽ là một tin tốt. Điều này là do sổ cái phân tán của blockchain không khác gì bảng tính bạn sử dụng để theo dõi tiến trình dự án của mình – ngoại trừ việc mọi người khác tham gia vào dự án, từ chủ sở hữu đến người đăng ký, cũng có quyền truy cập vào sổ cái và có thể thêm với nó, trong khi sử dụng nó để theo dõi tiến trình của chính họ.
Tuy nhiên, đó là nơi mà sự tương tự với bảng tính trên máy tính của bạn kết thúc.
Để đảm bảo thông tin đã nhập không thể bị mất, blockchain tự động tạo bản sao của chính nó, trên hàng nghìn máy tính khác nhau trên khắp thế giới, đồng thời liên tục kiểm tra để đảm bảo mỗi bản sao đều phù hợp với bản gốc.
Bassem Hamdy, Giám đốc điều hành của Santa Barbara, Calif cho biết: “Blockchain chỉ là một danh sách các giao dịch được sao chép nhiều lần đến mức con người không thể vào và thực hiện sửa đổi sổ cái mà không gây ra nhiều hồi chuông cảnh báo. -based Briq, một nhà sản xuất các giải pháp dự báo tài chính xây dựng. “Chỉ cần tưởng tượng một bảng tính Excel trong đó mỗi lần bạn thực hiện thay đổi, nó sẽ tự sao chép hơn 100.000 lần trên 100.000 máy để luôn đồng bộ và cập nhật.”
Việc sao chép và đồng bộ hóa này là điều làm cho sổ cái blockchain trở nên “bất biến” hoặc không thể thay đổi được. Giống như phần mềm kế toán đối chiếu kép, bạn không thể quay lại và xáo trộn các con số để cân bằng tài khoản.
Và đó là sự khác biệt lớn khác giữa bảng tính trên máy tính của bạn và sổ cái phân tán của chuỗi khối. Mặc dù những người khác có thể nhìn thấy nó và thêm vào nó, một điều họ không thể làm là thay đổi bất kỳ điều gì họ, bạn hoặc bất kỳ ai khác đã tham gia vào chuỗi trước đó.
Điều đó có nghĩa là nếu sai sót được thực hiện, mọi người sẽ nhìn thấy lỗi đó mãi mãi. Và đó thực sự là một điều tốt.
Chappell nói: “Tính bất biến thực sự có lợi cho chúng tôi. “Giờ đây, chúng tôi đã thấy sai lầm và có thể đăng thông tin sửa chữa, giải thích và hỗ trợ lên một khối sau trên chuỗi. Điều này giữ cho quá trình kiểm toán được hoàn thiện, bao gồm các sai sót.
Kết quả, các chuyên gia xây dựng nói, là một nguồn sự thật duy nhất, được tạo ra bởi tất cả những người tham gia trong một dự án nhất định, mọi người đều có thể nhìn thấy.
Điều đó có thể có ý nghĩa sâu sắc trong một ngành mà nhiều bên thường xuyên hợp tác với nhau để làm việc trong các dự án phức tạp và thường không đồng ý về các sự kiện cơ bản dẫn đến tình trạng hiện tại của công việc.
Chỉ cần nhìn vào tranh chấp về quan hệ đối tác công tư đường sắt nhẹ Purple Line (P3) gần Washington, D.C., nơi một thẩm phán đã ra lệnh cho các nhà thầu tiếp tục làm việc sau khi họ dọa nghỉ việc do bất đồng về chi phí vượt quá.
Nếu một blockchain ghi lại mọi hành động được thực hiện trên dự án ngay từ đầu, các nhà thầu và chủ sở hữu vẫn có thể không thống nhất về việc ai sẽ chi trả các khoản vượt chi phí, nhưng họ sẽ không thể chỉ ra ai đã làm gì.
David Herd, đối tác quản lý tại văn phòng Los Angeles của công ty tư vấn kỹ thuật Buro Happold có trụ sở tại Vương quốc Anh cho biết: “Blockchain giữ cho mọi người trung thực. “Bạn có thể thấy một sổ cái phân tán đang được áp dụng cho các hợp đồng xây dựng. Nó có thể cải thiện tính thông minh của các giao dịch khác nhau diễn ra giữa khách hàng, nhóm thiết kế, nhà thầu, nhà thầu phụ và nhà cung cấp, nơi chúng tôi có tất cả những cái bắt tay này từ trên xuống dưới. ”
Ứng dụng trong xây dựng
Cho đến nay, chỉ có một số trường hợp sử dụng blockchain trong thế giới thực trong xây dựng.
Dự án bất biến đóng lại. Một điều đã xảy ra khi nhà thầu Gardner Builders có trụ sở tại Minneapolis, với sự giúp đỡ của Briq, đã giao một tòa nhà song sinh kỹ thuật số của một tòa nhà cho chủ sở hữu của nó trên một blockchain. Làm như vậy sẽ tạo ra một bản ghi về mọi thành phần được sử dụng trong cấu trúc, mọi lúc.
Nguồn chân lý. Theo Harvard Business Review, blockchain cũng đã được HerenBouw có trụ sở tại Amsterdam tận dụng để tạo ra một lộ trình kiểm toán cho một dự án phát triển quy mô lớn ở bến cảng của thành phố.
“Cùng với BIM , blockchain có thể tạo ra nguồn chân lý duy nhất cho tất cả các khía cạnh của một dự án xây dựng. Một mô hình như vậy có thể trở thành cặp song sinh kỹ thuật số đáng tin cậy của một tài sản không chỉ hỗ trợ thiết kế và xây dựng mà còn cả hoạt động và bảo trì của nó trong suốt vòng đời.”
–Theo The Institution of Civil Engineers
Xuất xứ của vật liệu. Briq (khi đó được gọi là Brickschain) cũng đã giúp Probuild của Australia đảm bảo tính xác thực hoặc xuất xứ của các bảng được xây dựng tại Trung Quốc, bằng cách ghi lại tất cả các tương tác trong chuỗi cung ứng trên đường đi. Đó là bước quan trọng để ngăn chặn hàng giả hoặc đảm bảo kiểm soát chất lượng nguyên liệu có nguồn gốc trên toàn cầu, một ứng dụng tiềm năng khác của công nghệ này.
Stephen Mulva, Giám đốc Viện Công nghiệp Xây dựng tại Đại học Texas, cho biết: “Bạn có thể sử dụng blockchain để xác minh chuỗi hành trình lưu ký vật liệu, từ một nhà máy ở Ấn Độ, cho đến khi lắp đặt ở Thành phố New York tại Austin, nơi đã dẫn đầu một sáng kiến gọi là Hệ điều hành 2.0 để khám phá việc sử dụng blockchain trong xây dựng.
Hợp đồng thông minh. Mulva cho biết công nghệ này cũng đã được sử dụng trong xây dựng khu dân cư để việc quyết toán thanh toán được kích hoạt khi đạt được các mốc nhất định, tương tự như ví dụ cụ thể ở trên.
Kỹ thuật “rào đón”
Mặc dù có một số ví dụ về blockchain được sử dụng trong xây dựng và rất nhiều trường hợp sử dụng tiềm năng, nhưng vẫn chưa có một đợt triển khai công nghệ trên diện rộng cho các ngành công nghiệp xây dựng.
Một lý do là bản chất của xây dựng. Mulva nói: “Công việc của chúng tôi khá sợ rủi ro và thận trọng. “Các công ty thực sự do dự trong việc áp dụng công nghệ mới. Họ nói, ‘Chà, dù sao thì tỷ suất lợi nhuận của chúng tôi cũng rất thấp.’ “
Thật vậy, Briq, thường được coi là ví dụ hàng đầu về việc áp dụng blockchain trong xây dựng, vẫn đang nghiên cứu và phát triển trên blockchain, nhưng nó không tích cực sử dụng công nghệ này trong hoạt động kinh doanh chính của mình, theo Hamdy.
“Sẽ thật tuyệt nếu AGC (Tổng thầu được liên kết của Mỹ) hoặc ABC (Các nhà xây dựng và nhà thầu được liên kết) ủng hộ một tiêu chuẩn blockchain cho phép mọi người chạy nó. Nó cần phải là một sáng kiến toàn ngành, ”Hamdy nói. “Nhưng chỉ riêng blockchain, rất khó để bán thương mại.”
Một lý do tại sao liên quan đến việc xem xét công ty nào được hưởng lợi từ hiện trạng xây dựng và công ty nào sẽ được hưởng lợi từ việc triển khai blockchain.
“Điểm mấu chốt của vấn đề là, những ai đang hưởng lợi từ blockchain?” Herd nói, đề cập đến việc thanh toán ngay lập tức cho việc giao vật liệu. “Đó là người giao công việc có tiền, hay người thực hiện công việc cần tiền? Blockchain là một công nghệ có thể tạo điều kiện cho việc chuyển tiền nhanh chóng, giúp loại bỏ vấn đề về lòng tin. Nhưng nó cũng mất quyền kiểm soát đối với khách hàng. Và khách hàng không thích mất kiểm soát.”
Kết
Tương tự như BIM giai đoạn trước, blockchain hiện đang nổi lên như một cái tên sáng giá trong làng đổi mới – sáng tạo. Hiện giờ, để nói trước việc “cầu thủ bom tấn” này được ra sân nhiều hay không thì còn quá sớm. Tuy nhiên, chắc hẳn nhiều người đang kì vọng blockchain sẽ khiến thay đổi cục diện ngành xây dựng – một ngành được coi là chây ì nhất về nhiều mặt trong hàng chục năm qua. Hãy cùng chờ xem!
Tổng hợp bởi Phúc-lang
